سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در ۴ سال گذشته در زمینه عناصر نادر خاکی اقدامات بسیار خوبی انجام داد که توانست جایگاه ایران را تغییر دهد. این اتفاقات باعث شد تحقیقات فرآوری عناصر نادر خاکی ایران رتبه نخست را در خاورمیانه از آن خود کند.

رئیس مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران گفت: جمهوری اسلامی از نظر تحقیقات فرآوری عناصر نادر خاکی در بین کشورهای منطقه و خاورمیانه، رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
به گزارش ایرنا، غلامرضا ملاطاهری افزود: یکی از پروژه‌های مهم مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران، برقراری نمونه آزمایشی استحصال عناصر نادر خاکی است و اکنون برنامه تامین تجهیزات و توسعه امکانات فرآوری مرکز پیش‌بینی شده است و آزمایش موفق این نمونه آزمایشی، اهمیت بسزایی در صنعتی‌سازی تولید این عناصر در کشور دارد. این مقام مسئول اضافه کرد: طرح استحصال فلزات یا عناصر نادر خاکی از منابع معدنی چندی پیش رتبه برتر پژوهشی پنجمین جشنواره پژوهش و فناوری صنعت، معدن و تجارت را از آن سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) کرد. ملاطاهری در این زمینه یادآور شد: مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی با استفاده از منابع پژوهشی ایمیدرو و همکاری یک شرکت هندی صاحب دانش فنی، طرح استحصال فلزات عناصر نادر خاکی از منابع معدنی را در سال گذشته اجرا کرد. وی تصریح کرد: این مرکز درصد است تجهیزات جدیدی را برای فرآوری عناصر نادر خاکی، ابداع یا مهندسی معکوس کند تا ضمن توجه به صرفه‌جویی در هزینه‌ها، کمبود تجهیزات را با ساخت، اجرا و نصب آنها برطرف کنیم. به گفته ملاطاهری، پیش‌بینی می‌شود در نیمه نخست سال آینده، این آزمایش پیوسته استحصال عناصر نادرخاکی برای نخستین بار اجرا شود. وی اضافه کرد: امسال در حوزه اکتشاف عناصر نادر خاکی با سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور همکاری خوبی داریم. در عین حال سازمان ایمیدرو در عرصه فعالیت اکتشافی در دولت یازدهم پیشگام شد و اکنون در تکمیل زنجیره اکتشاف با این سازمان همکاری می‌شود. رئیس مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران گفت: ۱۷ نوع عنصر نادر خاکی (با احتساب اسکاندیم و ایتریم) در طبیعت یافت می‌شود و بررسی‌ها حاکی از وجود عناصر نادر خاکی مانند سریم، لانتانیم، نئودینیم، اتریم و اسکاندنیم در ایران است. به گفته وی، ایران اکنون در بخش استحصال عناصر نادر خاکی، دانش فنی لازم را به‌دست آورده و آن را بومی‌سازی کرده است و پیش‌بینی می‌شود در این بخش به نتایج ارزشمندی در آینده دست یابد. ملاطاهری افزود: امروز جمهوری اسلامی، عناصر نادر خاکی را از جمله در صنایع شیشه، پتروشیمی(کاتالیست‌ها)، صنایع خودرو، باتری قابل شارژ و صنایع نظامی مورد استفاده قرار می‌دهد. وی خاطرنشان کرد: گرایش به تولید و بهره‌گیری از خودروهای برقی (هیبریدی) با توجه به استفاده از عناصر نادر خاکی در باتری آنها، در واقع بازار مصرف عناصر نادر خاکی را رونق می‌بخشد و در حقیقت بازار جدیدی به این منظور شکل می‌گیرد. ملاطاهری تاکید کرد: امروز آلودگی‌های زیست‌محیطی به‌ویژه آلایندگی ناشی از سوخت نامناسب خودروهای بنزینی در سطح جهان موجب شده تا رویکرد تولید خودروهای برقی(هیبریدی) مورد توجه قرار گیرد و کارشناسان برآورد کرده‌اند تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۵۰ تا ۶۰ درصد خودروها برقی شوند، بنابراین بهره‌گیری از عناصر نادر خاکی اهمیت بسزایی خواهد داشت. این مقام مسئول افزود: اکنون مرکز در قالب طرح عناصر نادر خاکی با کشور فنلاند به عنوان یک کشور توانمند اروپایی در بخش معدن و صنایع معدنی همکاری خوبی دارد و علاوه بر این در حوزه اکتشاف و فرآوری نیز این ارتباط برقرار است. او همچنین گفت فنلاندی‌ها در شناسایی عناصر نادر خاکی در منطقه سنگان (خراسان رضوی) و انجام آنالیزهای ویژه با ما تعامل مناسبی داشتند. وی یادآور شد: بر اساس مطالعات انجام شده و گزارش منابع بین‌المللی، امروز میزان ذخایر جهانی عناصر نادر خاکی نزدیک به ۱۰۰ میلیون تن و میزان تولید و مصرف سالانه این مواد به ۱۲۰ هزار تن می‌رسد. چین حدود ۸۵ درصد از تولید جهانی عناصر نادر خاکی را در اختیار دارد و امریکا، روسیه، برزیل، سوئد، هندوستان، مالزی و استرالیا بقیه بازار را در اختیار دارند. جمهوری اسلامی دارای ۶۸ نوع مواد معدنی است که بر اساس مطالعات پیشین، حدود ۶۰ میلیارد تن ذخیره معدنی اکتشافی دارد و از این رقم نزدیک به ۴۰ میلیارد تن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی است.