به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا «مسعود شفیعی» روز شنبه در نشست خبری در محل سازمان نقشه برداری افزود: فرونشست که به شکل کاسه ای رخ می دهد، محدوده وسیعی را در بر می گیرد و هرچه به مرکز نزدیک باشد، میزان نشست بیشتر است.
وی ادامه داد: میزان فرونشست در کف بیشتر بوده و ممکن است در ظاهر احساس نشود و علائم ظاهری چندانی در دشت ها نداشته باشد اما چون با شیب ملایم اتفاق می‌افتد، گاهی با ظاهر شدن شکاف هایی در سطح زمین و یا تَرَکهایی در دیوار ساختمان ها به شکل تدریجی خود را بروز می دهد.
شفیعی گفت: در بیشتر نواحی کشور پدیده فرونشست را داریم اما در استان های تهران، البرز، قزوین، اصفهان، خراسان رضوی، قم، همدان، مرکزی و شمال غرب کشور بیشتر است.
وی اظهار داشت: برای بررسی فرونشست زمین ۵٠ پهنه کشور مورد مطالعه قرار گرفت و از اواخر سال گذشته ۶ اطلس از نقاط مختلف تهیه شد.
رییس سازمان نقشه برداری ادامه داد: اطلاعات حاصل از این بررسی ها در اختیار وزارتخانه های کشور و راه و شهرسازی نیز سازمان برنامه و بودجه کشور و استانداری ها قرار گرفته است و انتظار داریم در توسعه مناطق مورد توجه قرار گیرد.
این مقام مسوول افزود: با توجه به اینکه میزان فرونشست در تهران بالاست، ٢ اطلس تهیه شده مربوط به جنوب، جنوب غرب تهران، رباط کریم، شهریار، ورامین است و اطلس های دیگر به قم، مشهد، نیشابور و تربت جام اختصاص دارد.
وی اضافه کرد: اکنون اطلس فرونشست اصفهان در دست تهیه بوده و اطلس دشت قزوین هم در دست مطالعه است.
شفیعی تاکید کرد: سازمان نقشه برداری تنها سازمانی است که صلاحیت اعلام نرخ فرونشست را دارد و اعداد و ارقام ارایه شده توسط دستگاه های دیگر که سبب تشویش اذهان عمومی می شود، صحیح نیست.

** تهران و البرز در اولویت نخست تجهیز دستگاه های زلزله شناسی
رئیس سازمان نقشه برداری گفت: هیچ کشوری با داشتن شبکه وسیعی از دستگاههای ژئودینامیک نمی تواند زمان و مکان دقیق زلزله را مشخص کند بلکه تنها می‌توانیم به کمک دستگاهها از خسارات بیشتر جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: ایجاد ایستگاه های زلزله شناسی از برنامه‌های سازمان نقشه برداری کشور است و استان‌های تهران و البرز به دلیل جمعیت و اهمیتی که دارند، در اولویت نخست ایجاد این ایستگاه ها قرار گرفته اند.
شفیعی اظهار داشت: پایش مربوط به راه اندازی این ایستگاهها در اختیار وزارت کشور قرار گرفته و برای تامین بودجه به سازمان برنامه و بودجه کشور پیشنهاد شده است.
به گفته وی، ۱۴۰ میلیارد تومان برای ایجاد ایستگاه های ژئودینامیک سنجش زلزله نیاز است که سهم سازمان نقشه برداری کشور از این میزان ۱۵ میلیارد تومان برآورد می شود.

** برداشت آب دلیل اصلی فرونشست است
در ادامه این نشست «یحیی جمور» معاون فنی سازمان نقشه برداری گفت: تعداد دشتهای محتمل به فرونشست ۵٠ منطقه است که مورد مطالعه قرار گرفته اند.
وی افزود: دلیل اصلی فرونشست ها در دنیا استخراج منابع زیرزمینی همچون نفت، گاز و مواد معدنی است اما در کشور ما برداشت آب دلیل عمده فرونشست است که رفع آن نیازمند راهکاری جامع است.
جمور تاکید کرد: فرونشست یک فرایند تدریجی است و با چشم معمولی دیده نمی شود؛ علاوه بر فرونشست فروچاله هایی را نیز در کشور شاهد هستیم که با توجه به جنس و تخلخل خاک اتفاق می افتد برای نمونه می توان به فروچاله کبودرآهنگ اشاره کرد که در مساحت بزرگی اتفاق افتاد.
معاون فنی سازمان نقشه برداری گفت: بیشترین نرخ فرونشست ها در تهران مربوط به مناطق ۱۸ و ۱۹ است و در محدوده مهرآباد حتی بیشتر از یک سانتی متر فرونشست داشتیم و اما در شمال تهران هیچ فرونشستی ثبت نشده است.
در ادامه رئیس سازمان نقشه برداری درخصوص اهمیت مطالعه فرونشست ها در تهران گفت: میزان فرونشست در نقاط مختلف تهران متفاوت است و نمی توان گفت بین خطرپذیری و میزان فرونشست رابطه مستقیمی وجود دارد.
وی توضیح داد: فرونشست زمین در منطقه مهرآباد ۲ تا سه سانتی متر است و در منطقه رباط کریم تهران ۲۳ سانتی متر است.
شفیعی تاکید کرد: برای کاستن از خسارت ناشی از فرونشست در این مناطق باید به زیرساخت ها و اهمیت منطقه توجه شود که این کار به عهده سازمان زمین شناسی است که مطالعات لازم را انجام داده و اظهارنظرهای لازم را ارائه دهد.

** عکسبرداری از مناطق زلزله زده کرمانشاه در امداد رسانی و برآورد خسارت ها استفاده شد
در ادامه این نشست «علی اسلامی راد» مدیرکل نقشه برداری هوایی و فضایی سازمان نقشه برداری گفت: پس از زلزله بم سازمان نقشه برداری توانست عکسبرداری را انجام دهد و پس از ۲ روز نقشه میزان تخریب ارائه شد.
وی ادامه داد: در زلزله کرمانشاه نیز پس از پنج روز توانستیم از ۱۸ شهر و ۴۰۰ روستا عکسبرداری کنیم و برای اولین بار بود که عکسبرداری سرپل ذهاب در مقیاس بزرگ انجام می شد.
اسلامی راد گفت: پس از پردازش تصاویر، نقشه تصویری به دست آمد که در امدادرسانی مورد استفاده قرار گرفت.
وی اظهارداشت: پیش از این در تخمین خسارت ها از روش های مشاهده ای انجام می شد و به صورت تقریبی بود اما به کمک تصاویر و تطبیق آنها با نقشه ها تخمین خسارت ها با دقت بالایی همراه بود.