چشمههای آب معدنی، از موهبتها و پدیدههای طبیعی هستند که میتوان از ظرفیت آنها برای سلامت جسم و روان و کسب درآمد بهره گرفت اما در ایران از این ظرفیت آنگونه که باید بهره گرفته نمیشود.
در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، این چشمهها مناطق مهم جذب گردشگر هستند. کشورهای آلمان، ژاپن، فرانسه و ایتالیا پیشینه طولانی در استفاده از چشمههای معدنی دارند و تعداد زیادی گردشگر را از این راه جذب کردهاند. فرانسه و ایتالیا، کلینیکهای تخصصی برای مراجعه بیماران در نزدیکی چشمههای آب گرم بر پا کردهاند. در ایران نیز در مناطق و شهرهای مختلف، چشمههای آب گرم وجود دارند و پراکندگی آنها، همخوانی بسیار خوبی با مناطق فعال تکتونیکی و آتشفشانی دارد. این چشمهها در حاشیه دماوند، تفتان، سهند و سبلان، گنبدهای نمکی و گسلهای فعال وجود دارند. استانهای آذربایجان غربی، مازندران، اردبیل و سیستان و بلوچستان از مهمترین مناطق دارای چشمههای آب گرم در ایران به شمار میروند. باید بر این نکته تاکید کنم که ایران، به لحاظ ژئوتوریستی، بهشت زمینشناسان بوده و از لحاظ موهبتهای طبیعی بینظیر است اما باید برای توسعه این توان برنامهریزی کنیم زیرا چشمههای آبگرم معدنی، این امکان را دارند که گردشگران را جذب و برای جوامع محلی، کسب درآمد کنند. از اینرو جامعه محلی باید از این میراث به منظور بهرهبرداری درست در اشتغال و کسب درآمد بهره بگیرد. وقتی جامعه محلی به این درک برسد که چشمه آب گرم برای آنها درآمدزایی میکند از آنها حفاظت خواهد کرد و این مسئله ما را به پایداری زیستمحیطی و گردشگری سبز بسیار نزدیک میکند اما در شهرهایی که دارای چشمههای آب گرم هستند از این ظرفیت برای جذب گردشگر به خوبی بهره نمیگیرند چراکه در این زمینه سرمایهگذاری نشده و بیشتر گردشگران به این مناطق مراجعه میکنند.
نازنین بدری/ سرپرست گروه میراث زمینشناختی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور
