ایران در تولید فولاد به رتبه هشتم جهان می‌اندیشد

چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس، ۱۰مهر ۹۷ در هتل استقلال تهران با حضور ۱۳ سخنران و بیش از ۲۰۰ شرکت از برند مطرح فولاد، سنگ آهن و تاجران بین‌المللی برگزار شد.

محور چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس، انتقال فناوری، بازار فولاد و مواد اولیه بود و در حالی برگزار شد که بر موضوع‌هایی همچون مواد اولیه، بازارهای بین‌المللی، بازار ایران و جهان و تحریم‌های بین‌المللی تاکید داشت. در این کنفرانس، سومین جایزه استیل‌پرایس به سیدرسول خلیفه‌سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تعلق گرفت.

نیاز به ۱۳هزار میلیون ‌یورو سرمایه‌گذاری برای امور زیربنایی
به گزارش صمت معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو در چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس عنوان کرد: یکی از بحث‌های مهم در زمینه فولاد به بخش معدن و تهیه مواد اولیه بازمی‌گردد. ۴۰۷ معدن سنگ آهن در کشور داریم که از این تعداد ۳۱۳ معدن فعال است. در مجموع نیز سال ۹۶ به میزان ۷۶ میلیون و ۵۴۰ هزار تن تولید سنگ آهن داشتیم. در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ نیز برای رسیدن به ۵۵ میلیون تن فولاد به ۱۶۲ میلیون تن سنگ‌آهن نیاز داریم. از این رو در زمینه سنگ‌آهن در آینده با کمبود روبه‌رو خواهیم شد و باید سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام دهیم.
اردشیر سعدمحمدی افزود: در زمینه زغال‌سنگ نیز ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن زغال‌سنگ در سال گذشته استخراج شد. با این حال در شرایط فعلی به دلایل فنی به واردات زغال‌سنگ نیاز داریم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر کارخانه‌های موجود با ظرفیت ۸۵ درصد کار کنند، تا ۱۵ سال آینده ذخیره سنگ آهن کشور به پایان می‌رسد و اگر با ۶۵ درصد ظرفیت کار کنند فقط تا ۲۲ سال آینده، ذخایر سنگ آهن جوابگوی نیاز کشور خواهند بود. از این رو باید در این معادن سرمایه‌گذاری کنیم و به همین دلیل نیازمند تغییر طراحی معادن و راه‌اندازی شبکه‌های نرم‌افزاری در معادن هستیم، هرچند این تغییرات باید تدریجی باشد.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری باید در زمینه اکتشاف انجام شود تا خوراک مواد اولیه را داشته باشیم، ادامه داد: در سنگان ۲ پیمانکار استخراج داریم و قرار است از ۷ میلیون تن برداشت سنگ آهن تا پایان سال ۹۸ به ۴۰ میلیون تن سنگ تولیدی در چشم‌انداز آینده برسیم که لازم است ۱۲۰میلیون تن باطله‌برداری انجام شود.
معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو در ادامه سخنرانی‌اش به زیرساخت‌ها اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز فولاد باید ۸هزار میلیون یورو سرمایه‌گذاری شود تا کمبودهای امروز را جبران کنیم. همچنین نیاز به ۱۳هزار میلیون یورو سرمایه‌گذاری در بخش زیربنایی داریم که بخش عمده‌ای از آن مربوط به خطوط ریلی است چراکه فقط در زمینه ریل به سرمایه‌گذاری ۵ هزار میلیون یورویی نیاز داریم.
سعدمحمدی در ادامه با اشاره به خطوط ریلی کشور عنوان کرد: در افق ۱۴۰۴ پیش‌بینی می‌شود که تنها ۱۰۵ میلیون تن ماده اولیه جابه‌جا شود. در شرایط فعلی، ایران ۱۳هزار کیلومتر ریل دارد که ۱۲ هزار کیلومتر دیگر باید به آن افزود. از طرفی این اقدام می‌تواند به شرکت‌های فولادی کمک کند و هزینه تمام شده آنها را کاهش دهد. ظرفیت حمل بار ریلی، اکنون ۴۰ میلیون تن است که باید به ۲۰۰میلیون تن، تنها برای فولاد برسد.
معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی ایمیدرو همچنین با توجه به انرژی مورد نیاز برای واحدهای فولادی اظهار کرد: برای ۵۵ میلیون تن فولاد باید ۱۷.۱ میلیارد متر مکعب گاز داشته باشیم.

چشم‌انداز هشتمین تولیدکننده فولاد
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز در چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس گفت: در یک دهه گذشته، فولاد جهان ۳/۷ درصد رشد داشته که متاثر از رشد فولاد چین بوده است.
سیدرسول خلیفه‌سلطانی در ادامه خاطرنشان کرد: در سال میلادی گذشته، رشد فولاد جهان ۶ درصد بود اما در ایران ۲۱درصد بوده که نشان از جهش تولید فولاد کشور است. در سال ۲۰۱۷ میلادی(۱۳۹۶خورشیدی) رتبه ایران در فولاد ۱۷ بود اما در ۸ ماه نخست سال ۲۰۱۸ میلادی(۱۳۹۷خورشیدی) به رتبه ۱۰ رسیدیم و ایتالیا، تایوان و اوکراین را پشت‌سر گذاشتیم.
وی در ادامه یادآور شد: ۳ کشور نخست تولید فولاد جهان شامل چین، هند و ژاپن هستند که هر یک حدود ۱۰۰ میلیون تن فولاد تولید می‌کنند. هند جزو کشورهایی است که به علت شرایط اقلیمی و انرژی برای تولید فولاد دارای مزیت است. پس از این کشور، مقام چهارم تولید فولاد به امریکا با ۸۰ میلیون تن فولاد می‌رسد. پس از امریکا، کشورهایی همچون کره‌جنوبی و روسیه قرار دارند که روسیه ممکن است از کره جنوبی پیشی بگیرد. هفتمین کشور نیز آلمان است و رده‌های هشتم و نهم به کشورهای برزیل و ترکیه می‌رسد. ایران این ظرفیت را دارد که ترکیه را پشت ‌سر بگذارد. به عبارت دیگر باید با استفاده از مزیت‌های خود تا ۴ سال آینده، ترکیه را پشت‌سر بگذاریم.
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ادامه با اشاره به مزیت‌های تولید فولاد در کشور خاطرنشان کرد: مزیت اقتصاد ما این است که بالاترین ذخایر گاز جهان و دسترسی به آب‌های آزاد را برای تولید و صادرات فولاد داریم.
خلیفه‌سلطانی ادامه داد: افغانستان ۷ برابر ایران سنگ آهن دارد در حالی که ظرفیتی برای فولادسازی ندارد و باید بتوانیم در معادن این کشور نیز سرمایه‌گذاری کنیم. ما باید از این شرایط خود که مزیت بهره‌گیری از آب‌های خلیج‌فارس از جاسک تا چابهار است، استفاده کنیم. وی افزود: هندی‌ها و کره‌ای‌ها در چند سال گذشته، رغبت بسیاری برای حضور و سرمایه‌گذاری در چابهار نشان دادند. البته اکنون به دلیل شرایط به‌وجود آمده و تحریم‌ها مایوس شده‌ و برگشته‌اند.
خلیفه‌سلطانی ادامه داد: امسال حدود ۲۴ تا ۲۵ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد که حدود ۱۳میلیون تن آن در داخل کشور مصرف شد.
وی همچنین به موضوع تنظیم بازار اشاره کرد و گفت: با وجود مازاد تولید در کشور نباید نگرانی درباره تنظیم بازار وجود داشته باشد. امسال، نگرانی‌هایی درباره کمبود عرضه ایجاد شد، در حالی که ۲ سال گذشته کارخانه‌های فولادی به دنبال مشتری بودند و می‌توانستند صادرات انجام دهند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران یادآور شد: امسال این امکان وجود داشت که بازار فولاد با آرامش تنظیم شود اما در اثر نگرانی سیاست‌گذاران از تحریم‌ها، بازار آشفته و… شیوه‌نامه‌هایی صادر شد که به متقاضی القا می‌کرد با کمبود فولاد در کشور روبه‌رو هستیم، در حالی که چنین کمبودی وجود نداشت، در نتیجه در بورس، صف تقاضا ایجاد شد و بیرون از بورس نیز التهاب به وجود آمد.
خلیفه‌سلطانی ادامه داد: شمش فولاد خوزستان باید کیلویی ۲۶۰۰ تومان فروخته می‌شد، در حالی که نرخ قراضه ۲۵۰۰ تومان بود و شمش القایی که همواره بیرون از بازار ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان ارزان‌تر از شمش خوزستان بود، بالاتر از ۴ هزار تومان به فروش ‌رسید.
وی در پایان تاکید کرد: زمانی که در شرایط ۲ برابر بودن تولید نسبت به تقاضا هستیم، نباید اجازه دهیم عده‌ای ما را از مدل اقتصاد بازار دور کنند.

تولید ۳۰درصد از محصولات طویل فولادی کشور به وسیله ذوب آهن
همچنین در چهارمین کنفرانس بین‌المللی استیل‌پرایس، منصور یزدی‌زاده، مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان عنوان کرد: ذوب آهن اصفهان با ۳.۶ میلیون تن فولاد، تنها تولیدکننده ریل در ایران و خاورمیانه است. این شرکت تنها تولیدکننده میلگرد در کشور تحت گواهینامه انگلستان و تنها تولیدکننده مقاطع اولیه تیرآهن بال پهن سنگین در کشور (سیم پلانک) است.
یزدی‌زاده همچنین با اشاره به ضرورت توسعه ریلی در کشور عنوان کرد: کاهش چشمگیر هزینه‌های حمل‌ونقل صادرکنندگان، تسهیل صادرات و واردات، توسعه حمل‌ونقل سریع و پاک، کاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای، کاهش مصرف انرژی، افزایش سرعت حمل‌ونقل مواد و محصولات و کاهش ترافیک جاده‌ای از دلایل ضرورت توسعه ریلی کشور به‌شمار می‌روند. وی در ادامه با اشاره به تحقق تولید ریل ملی در ذوب آهن اصفهان عنوان کرد: تولید ریل UIC۶۰ و U۳۳ برای نخستین‌ بار در کشور با ظرفیت تولید سالانه ۷۰۰ هزار تن ریل، مجهز به دستگاه‌های تست آنلاین و ریخته‌گری شمش مورد نیاز ریل در شرکت از ویژگی‌های ریل در ذوب آهن اصفهان است. مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان همچنین با اشاره به صادرات ذوب آهن عنوان کرد: ذوب آهن به ۱۴ کشور جهان در ۴ قاره صادرات دارد و صادرکننده نمونه کشور برای چند سال متوالی شده است. این شرکت در سال ۹۶ بیش از ۵۰ درصد از تولید خود را صادر کرده است.
یزدی‌زاده در ادامه با اشاره به شرایط فعلی تولید و بازار داخلی به‌ویژه محصولات طویل بیان کرد: کل تولید محصولات طویل فولادی کشور حدود ۸ میلیون تن است. مصرف ظاهری کشور حدود ۶.۷ میلیون تن برآورد می‌شود که از این میزان کمتر از یک میلیون تن مربوط به تیرآهن و بیش از ۵.۷ میلیون تن مربوط به میلگرد است. وی یادآور شد: حدود ۳۰ درصد محصولات طویل فولادی کشور از سوی ذوب آهن اصفهان تولید می‌شود.
وی در ادامه به تحولات بازار داخلی در بورس کالا اشاره کرد و گفت: از ابتدای امسال و با توجه به تحولات ارزی، شاهد افزایش قیمت‌ها در بازار بودیم. افزایش حدود ۳۰۰ درصدی نرخ دلار در بازار آزاد، افزایش بیش از ۸۰ درصدی نرخ میلگرد در بازار آزاد و افزایش حدود ۶۰ درصدی نرخ میلگرد در بورس کالا نیز دیده شد.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان با تاکید بر دستوری شدن بورس کالا عنوان کرد: در فضای ایجاد شده، رانت و شکاف قابل توجه هزار تومانی بر هر کیلو آهن بین قیمت‌های بورس و بازار در یک بازه زمانی ایجاد شد که با رفع محدودیت‌های قیمت‌گذاری فولاد در بورس کالا و کاهش قیمت‌ها، رانت ایجاد شده کمتر شد و بازار به تعادل رسید.
یزدی‌زاده همچنین به آثار تحریم‌های بین‌المللی در حوزه فولاد اشاره کرد و گفت: تحریم‌های امریکا می‌تواند برای صادرات کشور چالش‌های دوباره ایجاد کند و سبب افت صادرات شود. همچنین می‌تواند سبب افزایش هزینه واردات مواد اولیه فولادسازان و افزایش بهای تمام‌شده در کشور شود. از سوی دیگر تحریم‌ها می‌تواند باعث گسیل حجم فولاد جا مانده از صادرات به بازار داخلی و ایجاد رکود شود.

الزام‌ها و فناوری برای تولید فولاد
اسدالله فرشاد، مدیرعامل آهن و فولاد غدیر ایرانیان در چهارمین کنفرانس بین‌المللی استیل‌پرایس عنوان کرد: در چشم‌انداز فولاد کشور که باید به تولید ۵۵ میلیون تن برسیم، به ۱۱۵ میلیون تن سنگ آهن، ۷۰ میلیون تن کنسانتره، ۷۳ میلیون تن گندله و ۴۴ میلیون تن آهن اسفنجی نیاز داریم. فرشاد در ادامه خاطرنشان کرد: در سال ۹۶، به میزان ۳۵ میلیون تن سنگ آهن، ۳۶.۸ میلیون تن کنسانتره، ۳۱ میلیون تن گندله، ۲۲.۵ میلیون تن آهن اسفنجی و ۲۱.۸ میلیون تن فولاد دست یافته‌ایم.
وی به الزامات فناوری برای رسیدن به تولید ۵۵ میلیون تن پرداخت و عنوان کرد: از جمله الزامات رسیدن به ۵۵ میلیون تن فولاد، بهره‌برداری از بیشترین ظرفیت تولید فولاد کشور، پیش از ساخت کارخانه‌های فولادسازی جدید، تلاش هر چه بیشتر برای توسعه صادرات فولاد، بازبینی طرح‌های توجیهی و بازار مصرف داخل و خارج فولاد پیش از احداث ظرفیت‌های جدید فولادسازی و بازبینی جانمایی کارخانه‌های جدید و تلاش برای احداث آنها در کنار آب است.
مدیرعامل آهن و فولاد غدیر ایرانیان همچنین با اشاره به ابعاد فنی در زمینه فولاد خاطرنشان کرد: باید تولید فولادهای ساختمانی را کاهش داد و به سمت تولد فولادهای آلیاژی با ارزش‌افزوده بالاتر رفت. در زمینه فناوری باید کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های پاتیلی، VD و VOD و ماشین‌های ریخته‌گری مدوام را ارتقا بخشید. همچنین باید مصارفی همچون آب، گاز، نسوز، الکترود گرافیتی و انرژی را کاهش داد. در زمینه آب نیز باید سطح فناوری فولادسازی برای کاهش مصرف آب را با روش‌های توسعه روش‌های هواخنک‌کن ارتقا بخشید.

بازار عراق را دریابیم
حمید حسینی، دبیر اتاق ایران و عراق در چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس عنوان کرد: فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی در صنایع فلزی عراق وجود دارد که باید از آن نهایت استفاده را برد، در حالی که با وجود هم‌مرز بودن ایران با عراق، میزان صادرات چین به عراق ۲۳.۵ درصد، ترکیه ۲۳ درصد و ایران ۲۰ درصد است.
حسینی در ادامه خاطرنشان کرد: برای بازسازی عراق، طرح‌های مختلفی در دست تهیه است که در قالب یک کتابچه منتشر می‌شود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: پیشنهاد می‌شود کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در عراق را دارند، در نمایشگاه‌های این کشور شرکت کنند.
حسینی در ادامه یادآور شد: اکنون عراق پروژه‌های سرمایه‌گذاری بسیاری دارد که برای شرکت‌های مهندسی و بازار مصالح ساختمانی، بازار خوبی ایجاد می‌کند. وی ادامه داد: ایران سالانه بیش از یک میلیارد دلار صادرات مصالح ساختمانی به عراق دارد که اگر دیگر کشورهای منطقه وارد این بحث شوند به ضرر ما خواهد بود زیرا بازار منطقه را از دست می‌دهیم. وی گفت: عراق در آینده نزدیک، صنعتی خواهد شد و ما باید از این موضوع استفاده کنیم.

رقابت شدید فولادی‌ها
علیرضا ابراهیمی، مدیر برنامه‌ریزی، توسعه و فناوری هلدینگ میدکو در چهارمین کنفرانس استیل‌پرایس عنوان کرد: نزدیک به نیم قرن از پیوستن ایران به جرگه تولیدکنندگان فولاد می‌گذرد. ما دستاوردهای بسیاری در این حوزه کسب کرده‌ایم و قادر شده‌ایم عنوان دهمین تولیدکننده فولاد جهان را برای خود به ثبت برسانیم. ابراهیمی در ادامه یادآور شد: رشد ایران در صنعت فولاد مبتنی بر منابعی همچون سنگ آهن، نیروی انسانی و گاز ارزانی است که در اختیار داریم، در حالی که کشورهایی همچون کره‌جنوبی که مواد اولیه برای تولید فولاد ندارند توانسته‌اند از ایران پیشی بگیرند پس ما نیز باید تلاش بیشتری در این راستا انجام دهیم. مدیر برنامه‌ریزی، توسعه و فناوری میدکو در ادامه خاطرنشان کرد: بسیاری از کشورهای پیشرفته، روند تولید فولاد را تغییر داده‌اند و گندله را از تولید حذف کرده‌اند. به این ترتیب منجر به کاهش بهای تمام‌شده در فولاد شده‌اند. ابراهیمی همچنین تاکید کرد: اتکا به مواد معدنی طبیعی همچون سنگ آهن نمی‌تواند همیشگی باشد، بلکه باید به سمت صنعت بازیافت حرکت کرد.

مقالات مرتبط