استان مرکزی گنجینه‌ای غنی از ظرفیت‌های ارزشمند معدنی است که می‌تواند در چرخه اقتصادی نقش کلیدی ایفا کند، از این‌رو مسئولان ارشد این استان برای توسعه و رونق تولید در این معادن طرح مانیتورینگ معادن این استان را اجرا کردند.
این طرح برای نخستین بار در استان مرکزی، به طور آزمایشی در دستور کار قرار گرفت. محمدرضا حاجی‌پور، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی درباره هدف اجرای این طرح گفت: حفظ و صیانت حقوق بیت‌المال، موضوع انفال در حوزه معدن، جلوگیری از تضییع ذخایر معدنی و برداشت‌های غیرمجاز در استان مرکزی، بسیار مهم است.
طرحی برای کاهش برداشت‌های غیرمجاز
در این زمینه، محمدرضا حاجی‌پور، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی، در گفت‌وگو با صمت، بیان کرد: طرح مانیتورینگ معادن برای نخستین بار در سطح کشور در استان مرکزی آغاز شد. این طرح با هدف حفظ اموال معادن به مرحله اجرا درآمده است.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۹۵، گزارش‌های زیادی درباره برداشت‌های غیرمجاز از معادن در سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی مطرح می‌شد، گفت: برای جلوگیری از ادامه این روند با توجه به فناوری‌های روز، شرایط را برای بازرسی دقیق معادن ایجاد کردیم.
این مقام مسئول درباره نهادهای تامین‌کننده سرمایه این طرح، گفت: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان مرکزی، تامین‌کننده اصلی سرمایه این طرح است. در ابتدا این طرح برای معادنی به اجرا در آمد که نیاز به بازرسی در آنها دوچندان بود و مجتمع‌های معدنی که چندین معدن در کنار هم داشتند در اولویت قرار داشتند.
وی با بیان اینکه طرح مانیتورینگ، ملی است، گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت برای اجرای این طرح با هدف افزایش نظارت‌ها و بازرسی‌ها در معادن تلاش می‌کند.
به گفته این مقام مسئول، طرح مانیتورینگ معادن در عمده واحدهای معدنی که مشمول نظارت دقیق هستند در استان مرکزی اعمال شده است؛ معادنی مانند طلا و سنگ‌های تزئینی، سرب و روی.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی یادآور شد: با توجه به شرایط و ظرفیت‌هایی که استان مرکزی در حوزه ذخایر معدنی دارد و به تعبیر رئیس سازمان زمین‌شناسی کشور، استان مرکزی به رنگین کمان معادن مشهور است، اجرای طرح مانیتورینگ معادن استان یک امر ضروری به شمار می‌رود.
حاجی‌پور بیان کرد: استان مرکزی از نظر وجود پلی‌متال‌ها(معادن چندفلزی) ازجمله مس، سرب، روی، آهن، طلا و انواع سنگ‌های با ارزش و خاک‌های صنعتی که به نوعی در بخش تولید و صنعت استفاده می‌شوند، شرایط مطلوبی دارد، بنابراین ضروری است در راستای حفظ حقوق بیت‌المال و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز در بخش معدن، بستری فراهم شود تا از این منابع و ذخایر با ارزش به درستی بهره گرفته شده و از سوء استفاده‌های احتمالی نیز جلوگیری شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی ادامه داد: این طرح در سال‌های آتی برای تمام معادن استان مرکزی که به نوعی ذخیره با ارزش مواد معدنی دارند و ضرورت نظارت دقیق‌تری را نیز می‌طلبند، اجرا می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: میزان دقیق تناژ مواد معدنی بارگیری شده به طور آن‌لاین، ثبت مشخصات خودروی حمل بار و ثبت ساعت و تاریخ بارگیری از جمله مزیت‌های استفاده از مانیتورینگ معادن است و این امکان را به کارشناسان سازمان می‌دهد که در شبانه‌روز به طور آن‌لاین نظارت دقیق‌تری بر برداشت‌های معدنکاران و حفظ حقوق بیت‌المال داشته باشند.
طرح مانیتورینگ در کدام معادن اجرا شد؟
در این زمینه، محمدحسین حیدری، رئیس خانه معدن استان مرکزی نیز در گفت‌وگو با صمت، اظهار کرد: طرح مانیتورینگ معادن در استان مرکزی اجرا شده است و بدون تردید اجرای آن، نقش قابل توجهی در کاهش برخی سوءاستفاده‌ها در معادن ایفا خواهد کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اجرای این طرح علاوه بر کاهش میزان برداشت‌های غیرمجاز باعث خواهد شد میزان بارگیری از معادن را بتوان به راحتی سنجید.
این فعال معدنی در پاسخ به این پرسش که این طرح در کدام معادن استان اجرا شده است، بیان کرد: طرح مانیتورینگ معادن در معادنی که حساسیت ویژه‌ای دارند اجرا شده است؛ مانند مجتمع‌های معدنی سنگ‌های تزئینی محلات، معدن طلای خمین، معدن سولفات سدیم میقان، مجموعه سرب و روی لکان و شازند.
حیدری در ادامه بیان کرد: اجرای طرح مانیتورینگ معادن، برای نخستین بار در استان مرکزی در دستور کار سازمان صنعت، معدن و تجارت، قرار گرفت. طرح مانیتورینگ معادن در استان مرکزی، اثرات مطلوبی در ساماندهی بخش معدن و برداشت‌ها خواهد داشت.
وی با اشاره به تعداد معادن فعال در استان مرکزی، گفت: درحال‌حاضر افزون بر ۵۰۰ معدن فعال دارای پروانه بهره‌برداری در استان مرکزی فعالند. تراورتن، سولفات سدیم، سرب، روی، سنگ آهن، سنگ گچ، پوزولان، کائولن، سنگ لاشه، آهن، آهک، طلا و خاک‌های صنعتی از جمله ذخایر غنی معدنی قابل بهره‌برداری در این استان هستند.
رئیس خانه معدن استان مرکزی درباره معادن غیرفعال، بیان کرد: رکود حاکم بر بازار باعث شده است معادن با نیمی از ظرفیت خود فعالیت کنند، به این معنا که حتی معادن فعال در استان نیز با تمام توان در مسیر تولید حرکت نمی‌کنند.
این فعال معدنی با اشاره به تلاش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت برای احیای معادن کوچک و متوسط، بیان کرد: دولت تلاش می‌کند معادن کوچک و متوسط را احیا کند چراکه با احیای این معادن علاوه بر افزایش حجم تولید در استان می‌توان برای تعداد قابل توجهی نیروی انسانی نیز اشتغال ایجاد کرد. با همین هدف ایمیدرو در راستای احیای معادن کوچک و متوسط در استان مرکزی تلاش‌های خود را آغاز کرده است.
رئیس خانه معدن استان مرکزی، با بیان اینکه این طرح در بیشتر معادن استان اجرا شده است، افزود: این طرح در دوازدهمین نمایشگاه تخصصی صنعت، معدن و ابزارآلات اراک، به نمایش گذاشته خواهد شد تا بازدیدکنندگان با امکاناتی که این طرح برای آنها فراهم می‌کند از نزدیک آشنا شوند.
حیدری تصریح کرد: با آغاز این طرح و توجه به شرایط اعتباری، ۵۰۰میلیون ریال اعتبار از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان برای اجرای طرح مانیتورینگ معادن تخصیص داده شد که این مبلغ ناچیز است اما با توجه به نتایج مطلوب این طرح، تمام تلاش خود را برای جذب منابع و توسعه بیشتر در این زمینه به کار خواهیم بست.
