به منظور پايين آوردن هزينههاي توليد معادن زغال سنگ لازم است دولت به زغال سنگ نيز همچون ساير حاملهاي انرژي يارانه اختصاص دهد. در واقع هر ميزان که به حاملهاي انرژي همچون گاز، نفت و … سوبسید تعلق ميگيرد، زغال سنگ هم كه به عنوان یک نوع انرژی در صنايع کوره بلند مصرف ميشود، بايد يارانه دريافت كند. از سوي ديگر واحدهاي توليدكننده زغال سنگ نيز بايد با تجهيز معادن و افزايش توليد خود در كاهش هزينهها و سودآوري بيشتر اين واحدها اقدام كنند.
مهندس رضا اشرف سمنانی كارشناس ارشد صنايع معدني و مشاور مدیرعامل میدکو با بیان این مطلب در گفتوگو با ماهنامه جهان معدن در خصوص نامه هشدارآميز واحدهاي توليدكننده زغال سنگ مبني بر توقف توليد و عرضه زغال سنگ گفت: در حقيقت معادن زغال سنگ در كشور ما از نظر كاركرد داراي شرایط ویژهاي هستند، مدت زمان كوتاهتري امكان فعاليت دارند و در مقايسه با معادن زغال سنگ جهاني در جايگاه خوبي قرار ندارند؛ لذا اينكه گفته ميشود معادن زغال سنگ بايد مورد توجه بيشتري قرار گيرند و اقتصاديتر فعاليت كنند، حرف درستي است.
اشرف سمناني در پاسخ به اين سوال كه “با توجه به اینکه توليدكنندگان زغال سنگ هشدار دادند كه در صورت برطرف نشدن مشكل اقدام به تعطيلي واحدهای خود ميكنند، به نظر شما مصرف کنندگان اين كالا همچون ذوب آهن و بقیه کوره بلندها با چه مشکلاتي مواجه ميشوند” تاكيد كرد: بديهي است اگر معادن زغال سنگ تعطيل شوند، واحدهاي مصرف كننده زغال سنگ با مشکلات زيادي مواجه خواهند شد؛چراكه نميتوان ماده اوليه را قطع کرد. از سوي ديگر به علت بالا بودن قيمتها امکان جایگزیني زغال سنگ از خارج كشور نيز وجود ندارد. در نتيجه هشدار به تعطيلي واحدهاي توليدكننده زغال سنگ اشتباه و غلط است. اگر معادن زغال سنگ تعطیل شوند، زغال سنگ مورد نياز صنايع از کجا بايد تامين شود؟ نیاز و مصرف به اين كالا که عوض نشده است؛ بنابراین زغال سنگ مورد نياز كشور باید از داخل تامين شود.
وي در ادامه افزود: در خصوص اختصاص يارانه و سوبسید قطعا به دولت مربوط میشود و لازم است زغال سنگ از سوي دولت به عنوان يك انرژي مورد حمایت قرار گیرد. در واقع اگر هزينههاي توليد شركتهايي كه تامين كننده زغال سنگ هستند افزايش يابد، خود به خود قیمت تمام شده محصول يا كالا نيز بالا میرود. در نتيجه بايد تدابيري انديشيده شود تا مصرف کننده هم كمي از هزینهها را تقبل كند. هميشه بين فولاديها و سنگ آهنيها هم در خصوص ماده اولیه يا همان سنگ آهن این بحثها وجود داشته است؛ يكي به دنبال گرانتر فروختن كالا و ديگري به دنبال ارزانتر خريدن آن است. اما آنچه كه مسلم است اینکه از زغال سنگ بايد حمایت شود؛ چراكه زغال سنگ براي صنايع كوره بلند ماده بسيار مهم و حياتي محسوب ميشود.
مشاور مدیرعامل میدکو همچنين گفت: به خاطر تفاوت زياد قيمتهاي جهاني با قيمتهاي داخلي نيز نميتوان اين كالا را از خارج كشور تامين كرد؛ به همين دليل بايد به گونهاي برنامه ريزي شود تا توليد زغال سنگ در كشور پايدار و هميشگي باشد. البته قیمت تمام شده زغال سنگ نيز پايين نيست و به علت اينكه هزینه توليد بالاست؛ در نتيجه دولت بايد با اختصاص يارانه به اين معادن كمك كند تا توسعه و حجم توليدات آنها افزايش يابد که قیمت تمام شده آنها نيز كاهش يابد، در آن صورت شايد مشکلات آنها برطرف شود.
اشرف سمناني در خصوص عرضه زغال سنگ در بستر بورسهاي كالايي به منظور كشف قيمت گفت: ببينيد يك كالايي تجاري و يك كالاي ديگر صنعتي است كه اين موضوع به نوع ماده معدني مربوط ميشود. به نظر ميرسد زغال سنگ را نتوان در بستر بورس عرضه و كشف قيمت كرد؛ چراكه معدن به معدن و نوع زغال و شرايط توليدي آن با يكديگر متفاوت است. قیمت تمام شده انواع زغال، هزینههاي حمل و نقل و … فرق میکند؛ لذا ورود به بورسهاي كالايي خیلی نمیتواند کمکي به حل مشكل موجود كند.
وي با تاكيد بر اينكه حداقل زغال سنگ هم بايد در سبد انرژي ديده شود تاكيد كرد: در صورت تعطيلي واحدهاي توليدكننده زغال سنگ همه واحدهاي كك سازي و كوره بلند براي تهيه ماده اوليه خود با مشکل مواجه ميشوند و به علت اينكه ماده اولیه تعیین کننده است، اگر مشکلي در زنجيره توليد به وجود بيايد، كل زنجیره با بحران مواجه خواهد شد. به خصوص کالایی همچون زغال سنگ که تنوع زیادی ندارد. در حال حاضر توليد زغال سنگ محدود و کیفیت آن هم نسبت به هزینه تمام شده پايين است. اگر معادن زغال سنگ كشورمان را با معادن بزرگ دنیا مقايسه کنیم ميبينيم معادن ما به علت اينكه كوچك هستند و نوع زغال آنها نيز فرق میکند؛ محصول توليدشده آن بسيار گران تر تمام ميشود؛ در نتيجه انتظار میرود زغال سنگ هم مثل ساير انرژيها يارانه دريافت كند تا مشكلات موجود تا حدودي برطرف شود.
وي در پايان تاكيد كرد: توليدكنندگان بزرگ معادن زغال سنگ بايد تلاش كنند با برنامه ریزی بهتر واحدهاي خود را توسعه دهند و تجهيز كنند تا حجم توليدات آنها افزايش يابد و با توليد بيشتر قیمت تمام شده نيز كاهش يابد.