امروز موضوع ایجاد ارزش افزوده و رشد بهرهوری در تولید مواد معدنی فلزی و غیرفلزی امری بسیار مهم و از اولویتهای بخش معدن شناخته شده است. در این راستا، کمک به احیا، فرآوری مواد معدنی و تکمیل زنجیره تولید در دستور کار طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس قرار گرفته است.
باتوجه به اینکه برخی معادن کوچکمقیاس ذخایر کمی دارند، از اساس احداث کارخانه کنسانترهسازی بهطور مجزا برای هر معدن توجیهپذیری فنی و مالی ندارد، اما یکی از راهکارهای پیشنهادی برای فعالسازی و توسعه این معادن، استفاده از کارخانههای فرآوری و ادغام آنها است. تمرکز بر این موضوع ضمن اینکه میتواند هزینههای معدنکاری را کاهش دهد، باعث میشود بهرهوری معادن کوچک نیز بالاتر برود. همچنین برخی کارشناسان از ادغام معادن کوچک و تشکیل کنسرسیوم برای افزایش کارآیی آنها سخن میگویند. روزنامه صمت گزارشی درباره اهمیت توجه به واحدهای فرآوری، ادغام معادن کوچک و تاثیر آن بر رشد بهرهوری تهیه کرده که در زیر میخوانید.
ادغام و واگذاری معادن کوچک
معاون دفتر بهرهبرداری معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: باتوجه به کوچکمقیاس بودن بیشتر معادن کشور، ادغام یا واگذاری معادن کوچک در دستور کار ما قرار دارد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، عباسعلی ایروانی با بیان اینکه شفافسازی میزان تولید و برداشت معادن کشور از اهداف معاونت امور معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت است، اظهار کرد: رسیدگی به برداشتهای غیرمجاز، سرقت مواد معدنی و وصول حقوق دولتی معادن در دستور کار قرار دارد. معاون دفتر بهرهبرداری معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: هماکنون حدود ۵۴۰۰ معدن فعال در کشور داریم که بر آن هستیم با تقویت و نظارت، شفافسازی را در این معادن و اقدامات بهرهبرداران بگنجانیم. وی تصریح کرد: باتوجه به کوچکمقیاس بودن بیشتر معادن کشور، ادغام یا واگذاری معادن کوچک در دستور کار ما قرار دارد تا همراه با شفافسازی میزان تولید معادن کشور را افزایش دهیم. ایروانی تاکید کرد: کنترل معادن تاکنون بهصورت سنتی انجام میَشده که امیدواریم با تخصیص اعتبار از این رویه خارج شویم.
اهمیت مدیریت واحد
رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن پیشنهاد
داد: طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس، ترویجکننده
کنسرسیومهای معدنی باشد. به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی
معادن و صنایع معدنی ایران، مهرداد اکبریان با اعلام این پیشنهاد با هدف
بهبود اجرای طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچک خاطرنشان کرد: باتوجه
به حجم کم سرمایهگذاریها و پایین بودن تخصص و تجربه در این معادن، بهتر
است تعدادی از محدودهها را به سمت تشکیل کنسرسیوم با مدیریت واحد سوق
دهیم.
وی
ادامه داد: این اقدام موجب کاهش قیمت تمام شده احداث واحد فرآوری و توسعه
اکتشافات خواهد شد. رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن درباره
شرایط آغاز اجرای طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچک گفت: این طرح در
حالی اجرایی شد که معادن سنگ آهن کوچکمقیاس بهدلیل اجرای سیاست کاهش
صادرات و مصرف محصولات در داخل، با مشکل مواجه شده بودند. رئیس انجمن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن افزود: اجرای این طرح ازسوی ایمیدرو
مانع هدررفت سرمایهگذاریها و موجب حفظ آنها شد. بهگفته وی این معادن
گرچه در لفظ کوچکمقیاس هستند، اما هنوز اکتشافات در برخی از آنها ناقص و
ممکن است با تکمیل اکتشاف به ذخایر عمده و بزرگ تبدیل شوند.
تشکیل گروهی برای تامین خطوط
اکبریان همچنین پیشنهاد داد: در قالب این طرح، یک گروه تشکیل شود تا اقدام به تامین بهینهترین و ارزانترین خطوط فرآوری موجود در دنیا برای معادن کوچک کند. این مهم باعث خواهد شد از هدررفت وقت و سرمایه جلوگیری شود. وی افزود: برای سرعتبخشی به طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن باید کلینیک معدن متشکل از نیروهای جوان و آماده سفر یا بومی تشکیل شود تا این مجموعه مرتب از نزدیک با معادن در ارتباط باشند و روند توسعه معادن را پیش برند.
کلام خر
در اهمیت معادن کوچک و متوسط میتوان گفت ۸۵ درصد اشتغال بخش معدن در کشور مربوط به این نوع معادن است. همچنین معادن کوچک و متوسط بیش از ۶۰ درصد سهم سرمایهگذاریها را به خود اختصاص میدهند؛ اما همانطور که از نام آنها پیداست، اهمیت آنها در کشور کوچک شمرده شده و هنوز آنچنان که شایسته است موردتوجه قرار نگرفتهاند. امروز بیش از ۵ هزار معدن غیرفعال کوچک داریم. طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس میتواند از تشکیل کنسرسیومهای معدنی و استفاده از کارخانههای فرآوری و ادغام برای آنها حمایت کند. باتوجه به حجم کوچک سرمایهگذاریها و پایین بودن تخصص و تجربه در معادن کوچک، بهتر است تعدادی از محدودهها را به سمت تشکیل کنسرسیوم با مدیریت واحد سوق دهیم. از آنجایی که تعداد زیادی معدن کوچک وجود دارد که غیرفعال یا نیمهتعطیل هستند با طرح تشکیل کنسرسیوم این معادن میتوانند به سمت فعال شدن و توسعه یکپارچگی پیش بروند. این مهم باعث میشود معادن کوچک بتوانند شاهد رشد بهرهوری و افزایش کارآیی ونیز توسعه اقتصادی باشند.