بالغ بر یک سال از جهانشمول شدن ویروس کرونا میگذرد اما همچنان اثر منفی آن بر اقتصاد جهانی کمرنگ نشده است.
طی این دوران بنگاههای اقتصادی پوست انداخته و بسیاری از کسبوکارها در این تحولات حذف یا متولد شدند. باوجود برخی اثرات مثبت کرونا در بعضی مشاغل، نمیتوان این پدیده را برای جهان فرصت توصیف کرد، چراکه این پاندمی با خسارت زدن به بیشتر مشاغل، قشرهای مختلفی از مردم جامعه را درگیر بحرانهای اقتصادی کرد. بررسی میزان آسیبی که کرونا بر پیکره بنگاههای اقتصادی وارد کرده یکی از مسائل مهمی است که باید ضمن تحلیل آن، راهکار مناسبی یافت تا از زیانهای بیشتر در آینده جلوگیری کرد.
بخش معدن و صنایع معدنی نیز بهعنوان یکی از پایههای مهم اقتصاد کشور، از حوزههای مهمی است که باید همراه با بررسی میزان تاثیر کرونا بر آن، راهکارهای حذف یا تقلیل اثرات منفی شرایط موجود در دستور کار فعالان و مسئولان این بخش قرار گیرد. در این راستا یکی از موضوعات مهمی که باید به آن پرداخت، ارزش و حضور بیمهنامههای معدنی است. بنا به گفته مدیرعامل صندوق بیمه سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی، در سال گذشته صدور این بیمهنامهها رشد چشمگیری داشته است. در زمینه رد پای کرونا در معادن و همچنین تاثیر بیمهنامههای معدنی در این دوران صمت، با کارشناسان و فعالان معدنی گفتوگو کرد که در ادامه میخوانید:
اثر کم کرونا بر معادن
عباسعلی ایروانی، مدیرکل دفتر نظارت بر امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت اثر شیوع کرونا بر فعالیت بخش معدن کشور را ناچیز دانسته و در گفتوگو با صمت گفت: در حال حاضر بهطور دقیق نمیتوان با ارقام اعلام کرد که تاثیر کرونا بر مشاغل مرتبط با بخش معدن و صنایع معدنی به چه میزان بوده، اما اگر بخواهیم بهصورت کیفی این اثر را بررسی کنیم، میتوانیم نشانه آن را بر بدنه فعالیتهای معدنی مشاهده کنیم. البته این اثر مقدار قابلتوجهی نبوده و نمیتوان گفت کرونا بر بخش معدن و صنایع معدنی سایه افکنده است. وی در ادامه تصریح کرد: شیوع ویروس کرونا در سال گذشته به میزان محدودی بر روند فعالیتهای معدنی تاثیر داشت و از سرعت فعالیتها در بخش معدنی کشور کاست. زمانی که موضوعی بر فعالیتهای معدنی اثر داشته باشد، رد پای آن در زنجیره صنایع معدنی نیز نمایان شده و بر این بخش نیز تاثیرگذار خواهد بود؛ بنابراین با کاهش سرعت فعالیت معادن، روند فعالیت صنایع معدنی نیز شتاب کمتری را تجربه کرد.
تولیدات معدنی کاهش یافت
مدیرکل دفتر نظارت بر امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه رد پای ویروس کرونا را در صنایع معدنی بارزتر عنوان کرد و گفت: میتوان گفت شیوع این ویروس تاثیرات بیشتری بر روند فعالیت صنایع معدنی داشت، چراکه تعطیلی و قرنطینهها در طول سال گذشته شامل حال واحدهای صنعتی نیز شد. همچنین در پی این دست تعطیلیها، نیاز صنایع و واحدهای تولیدی در سراسر جهان به مواد اولیه کاهش یافت و بنا بر این موقعیت، در ادامه هر دو بخش معدن و صنایع معدنی از میزان تولیدات خود به ناچار کاستند. متناسب با این شرایط میتوان گفت در پی گسترش ویروس کرونا، فعالیتهای استخراج و فرآوری مواد معدنی در معادن و تولیدات صنایع معدنی و همچنین تعاملات اقتصادی (خرید و فروش) در این حوزه کاهش پیدا کرد.
اثر بیمهنامههای معدنی در دوران کرونا
عباسعلی ایروانی در ادامه به تعطیلی معادنی که درگیر شرایط نامناسب اقتصادی شدند، اشاره کرد و گفت: قبل از درگیری جهان با ویروس کرونا، برخی از معادن کوچکمقیاس که بخش خصوصی متولی آنان بود، با مشکلات مالی دست به گریبان بودند. شرایط اقتصادی این معادن مطلوب نبوده و تنها زیان ثمره فعالیت آنها بود. این معادن کوچکمقیاس، در آستانه تعطیلی و شکست قرار داشتند و در پی شیوع ویروس کرونا و همهگیری مشکلات اقتصادی در تمام بنگاههای مالی در جهان، بسته شدند؛ بنابراین از دیگر رویدادهای مهم در بخش معدن، میتوان به تعطیلی معادن کوچک زیانده اشاره کرد. وی در ادامه وجود بیمهنامههای معدنی را برای فعالیتهای معادن موثر دانست و گفت: بیمهنامههای معدنی توانستند تا حدودی اثر منفی کرونا بر مشاغل مرتبط با فعالیتهای معدنی را کاهش دهند؛ بهعبارتی دیگر بیمهنامههای معدنی، به اقتصاد حاکم بر معادن یاری رسانده و میتوان گفت حضور آنها به تعطیل نشدن معادن بهویژه معادنی با مقیاس کوچک و متوسط کمک شایانی کرد.
تاثیر بیشتر کرونا بر مشاغل خدماتی
سعید عسکرزاده، دبیر انجمن سنگ آهن تاثیر شیوع کرونا بر بخش معدن و صنایع معدنی را محدود خواند و در گفتوگو با گفت: کرونا اتفاقی بود که کل اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار داد و در این بین معادن و معدنکاری نیز از اثرات منفی آن بینصیب نماندند. طبیعی است که تاثیرات کرونا بر بنگاههای مرتبط با بخش معدن و صنایع معدنی همچنان وجود دارد. البته میزان این تاثیرات، قابلتوجه نیست که بخواهیم از آنها بهعنوان ضرر و آسیب مهم در بخش معدن و صنایع معدنی یاد کنیم؛ بهعبارت دیگر تاثیری که کرونا بر دیگر فعالیتهای اقتصادی از جمله مشاغل خدماتی گذاشت، بسیار بیشتر از پیامدهای آن بر فعالیتهای معدنی است.
رونق کسبوکار آنلاین
دبیر انجمن سنگ آهن ایران تاثیر کرونا بر فعالیتهای معدنی مرتبط با حوزه سنگآهن را ناچیز عنوان کرد و گفت: بهصورت کلی میتوان گفت مجموعههای فعال در حوزه سنگآهن، درگیری زیادی با کرونا نداشتند، اما برخی دیگر از معادن بهویژه صنایع معدنی درگیر تعطیلیهای مرتبط با بحث کرونا شدند و فعالیت آنان تحت تاثیر قرار گرفت؛ تا اندازهای که برخی صنایع معدنی زمینگیر شده و کارگران نیز بهدلیل رعایت محدودیتها، در شرایط نامناسبی قرار گرفتند. وی در ادامه به رونق مشاغل آنلاین اشاره کرد و آن را از اتفاقات مثبت این دوران دانست. عسکرزاده همچنین اثر کرونا بر مشاغل خدماتی را بیشتر از تاثیر آن بر بخش معدن و صنایع معدنی عنوان کرد و گفت: در بحث معاملات اقتصادی بخش معدن و صنایع معدنی نیز کرونا رد پای پررنگی نداشته و نمیتوان گفت تبادلات این حوزه را دچار اختلال کرده است؛ بهطور کلی میتوان گفت کرونا در مشاغل خدماتی نمود بیشتری داشته و باعث تعطیلی اغلب شاغلان این حوزه شد. البته باید به این موضوع نیز اشاره کرد که کرونا برخی از مشاغل را نیز رونق بخشید؛ از جمله مشاغلی که با اینترنت و بهصورت آنلاین به خدماترسانی مشغول بوده یا توانستند کسبوکار خود را با این شرایط مطابقت دهند.
سخن پایانی
تاثیر کم شیوع کرونا بر بخش معدن و صنایع معدنی یکی از نقاط عطف مهمی است که ما را به آینده اقتصادی این بخش امیدوار میکند، چراکه کم بودن آسیب اقتصادی ناشی از این اتفاق، میتواند به توسعه و گسترش بخش معدن کشور کمک شایانی کند و انتظار میرود فعالان و صاحبان معادن از این شرایط بهرهبرداری مناسبی داشته باشند.