جای خالی برنامه‌ریزی در بخش معدن
یکی از مسائلی که بخش معدن از آن گله دارد، بی‌توجهی به برنامه‌ریزی است. انتقاد می‌شود که چرا ما بر اساس برنامه‌ها پیش نمی‌رویم. با اینکه به حوزه معدن از زوایای مختلف توجه می‌شود و مسوولان معدنی بحث‌های زیادی را وارد می‌کنند، اما در عمل شاهدیم که طبق برنامه پیش نمی‌رویم و در نتیجه نمی‌توانیم به اهداف مد نظر دسترسی پیدا کنیم. شاهد این امر هم ناتوانی در دسترسی به اهداف ۱۴۰۴ و یا بحث مزایده‌هاست؛ تا جایی که در دسترسی به سند چشم‌انداز دو سال دیگر گفته می‌شود که هیچ آمادگی‌ای نداریم. همچنین در بحث مزایده‌ها گفته می‌شود با اینکه بر این مساله بارها تاکید شده اما هنوز اندر خم یک کوچه است.
کارشناسان دلیل این امر را بی‌توجهی مسوولان به نظرات بخش خصوصی می‌دانند. گفته می‌شود با اینکه باید از بخش خصوصی نظرخواهی شود، اما این بخش اغلب رها شده و حتی اگر گاهی هم به آن توجه می‌شود بیشتر ظاهری است و در عمل مسوولان معدنی تصمیم دیگری را لحاظ می‌کنند. حالا کارشناسان از وزیر آینده صمت انتظار دارند که به بخش معدن به طور تخصصی نگاه کند، به این صورت که با بخش خصوصی همراهی بیشتری کند و طبق برنامه‌ها پیش برود. تاکید می‌شود که ممکن است طبق برنامه پیش رفتن زمان‌بر باشد و سودش را به طور کوتاه‌مدت نتوان دید، اما در بلند‌مدت به نفع اقتصاد و کشور است.
در این خصوص نایب‌رییس انجمن مس ایران با بیان اینکه بالاخره چه زمانی می‌خواهیم روی موضوعات به صورت کیفی کار کنیم، به «جهان‌صنعت» گفت: معدنی‌ها برای دریافت بهترین نتیجه به همراهی دولت نیاز دارند وگرنه موفقیت دست‌یافتنی نیست. او تصریح کرد: مسوولان بدانند که زمان بسیار ارزشمند است و باید طبق برنامه پیش بروند، چراکه در غیر‌این صورت هدف‌ها عملیاتی نخواهند شد.
کوروش شعبانی با تاکید بر اینکه در برخی از موضوعات شاید به اهدافی رسیده‌ایم، اما از لحاظ کمی نتیجه‌ای ندیده‌ایم، تصریح کرد: گاهی دیده‌ایم که برخی از برنامه‌های دولت پیش رفته‌اند اما به طور کامل عملیاتی نشده‌اند.
مزایده‌ها به کجا رسید!
نایب‌رییس انجمن مس ایران با اشاره به بحث مزایده‌های معدنی خاطرنشان کرد: بحث‌های زیادی در این حوزه مطرح شد و سپس شاهد تغییراتی بودیم. در دوره وزارت فاطمی‌امین ظاهرا برنامه مسوولان جدی بود و هدف این بود که معادن از بلوکه شدن خارج شوند، اما در این خصوص همچنان مشکلات زیادی وجود داشت که باعث شد کار پیش نرود.
او با تاکید بر اینکه چندین ماه طول کشید که در این خصوص سامانه آزاد شود، خاطرنشان کرد: شش ماه طول کشید که سامانه آماده و محدوده‌ها برای عموم بار‌گذاری شود، اما سوال مهم این است که بخش اکتشاف کشور مگر چند سال می‌تواند هزینه بدهد که به این راحتی ۶ ماه بلاتکلیف بماند؟! ضمن اینکه موارد زیادی داشته‌ایم که مسوولان سخنی را گفته‌اند اما در عمل معدنکار را چندین ماه نگه داشته‌اند. او تاکید کرد: این بی‌برنامگی‌ها که در سیستم تصمیم‌گیری کشور وجود دارد به طور قطع به ضرر بخش معدن تمام می‌شود.
شعبانی با تاکید بر اینکه اکتشاف و فعالیت‌های معدنی باید جدی گرفته شود، ادامه داد: تا وقتی اکتشاف انجام نشود، ذخایری شناخته نمی‌شوند و تا وقتی این مهم شکل نگیرد، فعالیت استخراجی و برنامه‌ریزی برای تولید انجام نمی‌شود. تا وقتی هم تولید پیش نرود، صنایع نمی‌توانند با برنامه‌ریزی دقیق به توسعه فکر کنند.
او ادامه داد: در این خصوص می‌توان به تولید فولاد در افق ۱۴۰۴ اشاره کرد که همچنان درگیر موانع جدی‌ای است و نمی‌توانیم به اهداف مد نظر دست پیدا کنیم. سوال مهم این است که برای ذخایر معدنی چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟! اینکه صرفا صنایع را ایجاد کنیم اما ماده اولیه به اندازه کافی نداشته باشیم، چه فایده دارد!
نقش بخش خصوصی
نایب‌رییس انجمن مس ایران درباره انتظارات از وزیر جدید گفت: انتظار داریم که برنامه‌ها دقیق باشند و همه چیز با نظرسنجی بخش خصوصی پیش برود. تا کی فقط باید شعار داد که در تصمیماتشان نظر بخش خصوصی را در نظر می‌گیرند و بعد هم هیچ اتفاقی نمی‌افتد! متاسفانه تا به امروز تنها از بخش خصوصی نظرخواهی شده ولی هیچ‌گاه نظرات، اجرایی نشده است. حالا سوال این است که تا چند سال بخش خصوصی باید منتظر بماند؟
شعبانی تاکید کرد: شعار خصوصی‌سازی را همیشه مطرح می‌کنند اما هیچ‌گاه فکر نشده که از بخش خصوصی در مباحث مختلف کمکی گرفته شود.
مساله مهم این است که هیچ تصمیمی نمی‌تواند بدون امضای چندین تشکل اجرایی شود. به طور مثال در زمینه حقوق دولتی باید یک بار برای همیشه مساله را حل کرد. هرچند زمان‌بر هم باشد، اما مشکلی نیست و به دستیابی به نتیجه قابل قبول می‌ارزد.
نایب‌رییس انجمن مس ایران تصریح کرد: بحث اساسی در انتظار از وزارتخانه این است که موضوعات تخصصی و فوق‌تخصصی دیده شود. بهتر است که به بخش معدن و صنایع معدنی فکر کنیم. اگر واگذاری‌ها با هدف توسعه در بخش معدن و صنایع معدنی باشد، امور به راحتی پیش می‌روند. اما اگر واگذاری‌ها با هدف تامین بخشی از بودجه باشد، این کار به بخش معدن صدمات بزرگی وارد می‌کند. در نتیجه ظرفیت‌ها و میزان سرمایه‌گذاری که می‌توانستیم در بخش معدن وارد کنیم را از دست می‌دهیم.