غفلت از ظرفیتهای خصوصی مس
بازار مس جزو بازارهای اولویتدار در جهان است و حتی درحالحاضر از طلا هم بهتر است.
نرخ مس هم رو به افزایش است. صرفنظر از نوسان کم و مقطعی، روند قیمتی مس افزایشی است. این در حالی است که در کشور ما این روند برعکس شده و به جای اینکه از این فرصت جهانی استفاده شود بر سر راه تولید مس مانع میگذارند.
این تجربه را در زمینه سنگآهن هم داشتیم، به نحوی که وقتی نرخ جهانی آهن بالا رفت، در کشور ما ارزشگذاری کردند و مالیات و ارزش افزوده گرفتند و زمانی که نرخ پایین آمد همه معادن سنگآهن خصوصی ورشکست شدند.
اکنون این فرصت عالی برای مس پیش آمده و شرایط میطلبد به صورت هیجانی حرکت کنیم، به نحوی که غیر از فعالان این عرصه، مردم باید برای ورود به این حوزه بیش از هر حوزه دیگری علاقهمند باشند و سرمایهگذاریها به سمت مس برود چراکه ارزش افزوده مس برای پاییندست با هیچ فلز دیگری قابل مقایسه نیست. در همین راستا بهتر است دولت به ما کاری نداشته باشد و پابند قوانین را از دست و پای ما بردارد.
ما در ایران ۳ بخش تولیدی داریم؛ دولتی، خصولتی و خصوصی که بخش خصوصی باید تاوان قیمتگذاریها، سیاستگذاریها و تصمیم دو بخش دیگر را بدهد. بخش خصوصی هر ۶ ماه یکبار خود را با وضعیت آن زمان کشور و دولتیها و خصولتیها هماهنگ میکند اما پس از ۶ ماه دوباره با تصمیم، اتفاق یا بخشنامهای به قهقرا میرود.
به اعتقاد من بهتر است در نشستها بیشتر دلالها دعوت شوند تا تولیدکنندهها، چون اتفاقهای رخ داده بیشتر به سود واسطههاست. از طرف دیگر، دولت نیز بسته به شرایط موجود، یک برنامه را اجرا میکند و برنامه مشخصی برای حمایت از تولید ندارد. ما هنوز نمیدانیم عرضهها در بورس به چه صورت، به چه کسانی و با چه نرخی انجام میشود. درحالحاضر هزینه تولید در کارخانهها به حدی زیاد است که تولیدکننده مجبور میشود فعالیتش را تعطیل کند یا تعدیل نیرو انجام دهد.
این در حالی است که ایران در زمینه مس، سرب و روی شناخته شده است، در حالی که تا این حد در فولاد شناخته شده نیست. این در حالی است که ایران در زمینه مس به راحتی میتواند به جای رتبه ۱۲ جهان، جایگاه پنجم یا ششم را در اختیار بگیرد. از نظر تولید نیز ۶ برابر عقبیم. باید سوال کرد که چه زمانی بخش خصوصی قدرتمند میشود و گامهای رو به جلو برمیدارد؟ این بخش میتواند سودآوری بسیار زیادی برای جامعه داشته باشد؟ ما میتوانیم بخشی از اقتصاد این کشور را فقط با مس جلو ببریم و مس میتواند جایگزین نفت شود.
سید احمد مشکانی / فعال معدنی