۱۷عنصر از جدول شیمیایی به عناصر نادر خاکی (Rare-earth Elements) معروفند. این عناصر عبارتند از ۱۵ عنصر در گروه لانتانیدها به‌علاوه دو عنصر اسکاندیوم و ایتریوم.

در این گزارش به تولیدات ۸ کشور برتر تولیدکننده عناصر نادر خاکی در جهان پرداخته می‌شود.
به گزارش صمت به نقل از متال‌نیوز، این مجموعه عناصر به طور معمول در یک گروه از سنگ‌های معدنی پیدا می‌شود. عناصر نادر خاکی، برخلاف نام‌گذاری انجام شده برای آنها، در زمین بسیار فراوان هستند و فقط به دلیل آنکه در سراسر کره زمین پراکنده شده‌اند، یافتن و بهره‌برداری از آنها بسیار زمانبر و پرهزینه است. این عناصر عبارتند از: اسکاندیوم، ایتریوم، لانتانوم، سریوم، پراسئودیمیوم، نئودیمیوم، پرومسیوم، ساماریوم، یوروپیوم، گادولینیوم، تربیوم، دیسپروسیوم، هولمیوم، اربیوم، سولیوم، ایتربیوم و لوتتیوم.
چین که در بسیاری صنایع، مقام نخست تولیدات را در جهان دارد؛ بزرگ‌ترین تولیدکننده عناصر نادر خاکی است. ۲ سال گذشته میلادی (۲۰۱۶ و ۲۰۱۷) برای عناصر نادر خاکی خوب نبود چراکه به دلیل عرضه بیش از حد، قیمت‌ها به شدت تحت تاثیر قرار گرفتند و تولیدکنندگان این عناصر به ویژه در خارج از چین با چالش‌هایی روبه‌رو شدند. در سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ خورشیدی) عناصر نادر خاکی در امریکا استخراج نشدند. شرکت مولی کورپ، تنها تولیدکننده عناصر نادر خاکی در امریکای شمالی، در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) در فهرست شرکت‌های در معرض ورشکستگی قرار گرفت و معدن آن در سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ خورشیدی) به حراج گذاشته شد. امریکا سهم خود را از تولید عناصر نادر خاکی در سال ۲۰۱۶ میلادی از دست داد، اما دیگر کشورها سرنوشت مشابهی را تجربه نکردند. براساس جدیدترین داده‌های تحقیقات سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده امریکا (USGS) در امسال میلادی، ۷ کشور دیگر در کنار چین از سال گذشته عناصر کمیاب را تولید کرده‌اند چراکه تقاضا برای این فلزات افزایش یافته است. در واقع انتظار می‌رود که ارزش عناصر نادر خاکی تا سال ۲۰۲۰ میلادی (۱۳۹۹ خورشیدی) به ۹ میلیارد دلار برسد.
در ادامه، بر اساس اطلاعات سازمان زمین‌شناسی امریکا، نگاهی به ۸ کشور برتر تولیدکننده این عناصر در سال گذشته میلادی می‌اندازیم.
چین: در سال ۲۰۱۷ میلادی (۱۳۹۶ خورشیدی) تولیدات معدنی چین برای عناصر نادر خاکی ۱۰۵ هزار تن بود که نسبت به سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ خورشیدی) تغییری نکرده است. چین چندین سال است که تولید این عناصر را تحت سلطه خود دارد. این کشور در ۹ماه ابتدای سال ۲۰۱۶میلادی، در میان کشورهای آسیایی ۳۲ هزار و ۵۰۰ تن از عناصر نادر را صادر کرده که ۵۰ درصد بیشتر از ۹ ماه ابتدای سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) بوده است. این کشور مدت‌هاست که با استخراج غیر قانونی معادن عناصر نادر روبه‌‌رو است، اگرچه در حوزه عناصر خاکی نقش کلیدی دارد.
وب‌سایت اینداستریال مینرالز، در ابتدای سال گذشته میلادی گزارش داده بود که چین تا ۳ ماه ابتدای سال، قانون منع استخراج غیر قانونی مواد معدنی را اجرا خواهد کرد. بر این اساس قرار است بازرسی‌ها در تعدادی از استان‌های چین انجام شود و اگر این بازرسی‌ها نشان دهند که میزان فروش و خروجی شرکت‌ها با یکدیگر همخوانی ندارند، تولید قطع می‌شود و در سهمیه خاک آن شرکت تجدید نظر به عمل می‌آید. درحال‌حاضر بهای برخی عناصر نادر به علت همین محدودیت‌ها در چین افزایش یافته است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۰ میلادی (۱۳۹۹ خورشیدی) تولید عناصر نادر در این کشور به‌صورت سالانه محدود شود. بدون شک این محدودیت، در صنعت و بازار تاثیر چشمگیری خواهد داشت چرا که این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده عناصر نادر در جهان است.
استرالیا: در سال ۲۰۱۷ میلادی تولیدات معدنی عناصر نادر برای استرالیا ۲۰ هزار تن بوده که خبر از افزایش ۵ هزار تنی تولیدات نسبت به سال ۲۰۱۶ میلادی می‌دهد. به‌طور کلی باید گفت تولید عناصر نادر خاکی در استرالیا به صورت پیوسته در چند سال گذشته افزایش یافته، در حالی که در سال میلادی، حجم تولیدات ۱۵ هزار تن و در سال ۲۰۱۵ میلادی، چیزی حدود ۱۲ هزار تن بوده است. استرالیا دارای پنجمین ذخایر شناخته شده عناصر نادر در جهان است اما از سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ خورشیدی) این عناصر مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند.
روسیه: تولیدات روسیه در زمینه عناصر نادر در سال ۲۰۱۶ میلادی، چیزی حدود ۲ هزار و ۸۰۰ تن بوده است. این رقم با ۲۰۰ تن افزایش در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۳ هزار تن در سال رسید. افزایش تولیدات در چند سال گذشته، در روسیه ناشی از سرمایه‌گذاری یک‌میلیارد دلاری این کشور در حوزه عناصر نادر بوده است. با وجود رشد میزان تولیدات، به نظر می‌رسد دولت روسیه از میزان تولید عناصر کمیاب نسبت به سرمایه‌گذاری انجام شده، ناراضی است. بنابراین انتظار می‌رود حجم تولیدات این کشور در آینده بیشتر شود. روسیه درحال‌حاضر یک‌درصد تولید جهانی عناصر نادر را به خود اختصاص داده است.
هند: سهم هند از استخراج عناصر نادر در سال ۲۰۱۶ میلادی و نیز سال ۲۰۱۷ یک هزار و ۵۰۰ تن بوده است. حجم تولیدات هند در ۲سال گذشته، تغییری نکرده است. در سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی) ۲شرکت «ایندین رِیر اِرسز» و «تویوتا تی‌سوشو اکسپلورِیشن» در یک معاهده درباره اکتشاف و تولید این عناصر در هند به توافق رسیدند. با این حال برخی تحلیلگران گفته‌اند که این کشور میزان دقیق ظرفیت صنعت عناصر نادر خاکی را به درستی مورد مطالعه قرار نداده است.
برزیل: این کشور تولیدات عناصر نادر خود را در سال ۲۰۱۷ میلادی نسبت به سال ۲۰۱۶ به میزان ۲۰۰ تن کاهش داده است. سهم تولیدات برزیل در سال ۲۰۱۷ میلادی چیزی حدود ۲ هزار تن بود. این کشور سهمی بسیار کمتر از انتظار را در حوزه عناصر نادر داشته و این برخلاف اکتشافات وسیعی است که در سال ۲۰۱۲ میلادی (۱۳۹۱ خورشیدی) در برزیل انجام شده است. کاهش تولیدات هم مشاهده می‌شود. با این همه میزان تولید عناصر نادر برای برزیل در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) چیزی حدود ۸۰۰ هزار تن بوده یعنی این کشور افزایش بیش از ۲ برابری را در ۲ سال گذشته شاهد بوده است.
تایلند: تولیدات معدنی عناصر نادر خاکی برای تایلند در سال ۲۰۱۷ میلادی، یک هزار و ۶۰۰ تن بوده است. این کشور تغییری در حجم تولیدات خود نسبت به سال ۲۰۱۶ نداده اما نسبت به سال ۲۰۱۵ که حجم تولید آن ۸۰۰ تن بوده است، رشد بزرگی (دو برابری) داشته است. تایلند همچنان یک تولیدکننده مهم به‌شمار می‌رود، در حالی که ذخایر عناصر نادر این کشور کمتر شناخته شده‌اند.
ویتنام: استخراج و تولید عناصر نادر خاکی در ویتنام به نصف کاهش پیدا کرده است. در سال ۲۰۱۶ میلادی میزان تولیدات ویتنام در این حوزه ۲۲۰ تن بود اما در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۱۰۰ تن کاهش پیدا کرد. حجم تولیدات تایلند در سال ۲۰۱۵ میلادی چیزی بیش از ۳۰۰ تن بوده است. گفتنی است اطلاعات پایه در زمینه استخراج عناصر نادر خاکی در ویتنام اندکاست.
مالزی: این کشور یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های عناصر نادر در جهان است. تولید این کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی از ۵۰۰ تن به ۲۲۰ تن در سال ۲۰۱۶ کاهش یافت و در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۱۰۰ تن تنزل پیدا کرد. با این حال کارخانه مواد پیشرفته (Lynas LAMP) این کشور با عنوان «لایناس ال‌اِی‌ام‌پی» یکی از کارخانه‌های بزرگ فعال در این زمینه در مالزی است. تاسیسات ال‌اِی‌ام‌پی وظیفه پالایش را برای معادن لایناس استرالیا به عهده دارد. اگرچه مسائل سیاسی باعث تاخیر در بهره‌برداری از این کارخانه در سال ۲۰۱۳ میلادی (۱۳۹۲ خورشیدی) شد، اما تاسیس ال‌اِی‌ام‌پی به مالزی کمک کرده تا نقش مهمی در فضای عناصر نادر خاکی به عهده داشته باشد.