بیش از ۵۵ درصد سرمایه‌گذاری‌های ۶ سال اخیر دولت‌های یازدهم و دوازدهم در بخش معدن و صنایع معدنی، طی ۲ سال اخیر انجام شده است.

در حالی که مجموع سرمایه‌گذاری انجام شده در بخش معدن طی دولت یازدهم و دوازدهم به بیش از ۸.۷ میلیارد دلار رسیده، مدل جدید نظارتی ایمیدرو سبب شد، ۴.۸ میلیارد دلار از این رقم، طی ۲ سال گذشته (۹۷ و ۹۸) محقق شود. به گزارش روابط عمومی ایمیدرو، مهم‌ترین علت تسریع در راه‌اندازی طرح‌ها باوجود تشدید تحریم‌ها، طراحی و اجرای مدل جدید نظارتی ایمیدرو از زمان حضور خداداد غریب‌پور در رأس این سازمان بوده است، به‌طوری که در این مدت، ایمیدرو مدل پایش حوزه تولید و توسعه را با هدف نظارت دقیق، طراحی و اجرایی کرده است؛ مدلی که در آن ماهانه ۴۰ تا ۵۰ جلسه پایش برگزار می‌شود.یکی از برجسته‌ترین اثرات این مدل، تسریع در راه‌اندازی پروژه‌ها بوده است. در حالی که از ابتدای فعالیت ایمیدرو، در بیشتر سال‌ها، متوسط تعداد طرح‌های راه‌اندازی شده تک‌رقمی بوده، در سال‌های ۹۷ و ۹۸ به یکباره شاهد اوج‌گیری سرعت اجرا و همچنین راه‌اندازی پروژه‌ها شده‌ایم، به‌طوری که طی این دوره، باوجود تشدید تحریم‌ها و اعمال شرایط پیچیده، به ترتیب ۱۶ و ۲۲ طرح معدن و صنایع معدنی با مشارکت بخش خصوصی در سراسر کشور راه‌اندازی شد.
بخش قابل‌توجهی از این طرح‌ها همچون آلومینیوم جنوب، توسعه کارخانه‌های کنسانتره و گندله سنگ‌آهن در سنگان، آهن اسفنجی فولادهای استانی، طرح‌های توسعه صنعت مس و… در مقیاس ملی بوده‌اند.

ایمیدرو به همراه شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی از ابتدای دولت کنونی تا پایان سال گذشته در ۲۷ استان سرمایه‌گذاری کرده است. اکنون این سازمان و شرکت‌های بزرگ، در ۳۱ استان کشور پروژه در دست اجرا یا راه‌اندازی دارند.در دولت فعلی ۱۱۰ پروژه در بخش معدن همچون سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، فولاد، مس، آلومینیوم، طلا، سرب و روی و همچنین حوزه‌های زیرساخت راه‌اندازی شده است. در این میان از سال گذشته معادن کوچک احیا و فعال شده نیز سهمی از راه‌اندازی طرح‌ها داشته‌اند. در ۶ سال اخیر، ۲۲ هزار و ۳۵۱ شغل مستقیم و ۷۱ هزار و ۲۵۰ شغل غیرمستقیم برای این تعداد استان ازسوی ایمیدرو و شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی ایجاد شده است. این میزان اشتغال در استان‌های اصفهان، ایلام، البرز، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان‌وبلوچستان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزی، هرمزگان، همدان و یزد ایجاد شده است.

۱۳ میلیارد دلار طرح با ۴۳ هزار شغل

ازسوی دیگر ایمیدرو و شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی، اکنون در ۳۱ استان کشور پروژه در دست راه‌اندازی یا احداث دارند. تعداد این پروژه‌ها به ۲۴۷ و ارزش سرمایه‌گذاری آنها به بیش از ۱۳.۵ میلیارد دلار می‌رسد. این طرح‌ها بخش‌های اکتشاف و معادن کوچک (در مسیر احیا و راه‌اندازی) را نیز شامل می‌شود. پیش‌بینی شده این میزان سرمایه‌گذاری بیش از ۴۳ هزار و ۳۰۰ شغل به‌صورت مستقیم و افزون بر ۱۸۰ هزار شغل به‌صورت غیر مستقیم ایجاد کند.

بهره‌برداری از ۳.۲ میلیارد دلار طرح

عملکرد کلان ایمیدرو در توسعه و تکمیل طرح‌های بخش معدن و صنایع معدنی موجب شد در سال ۹۸، حدود ۳.۲ میلیارد دلار طرح با مشارکت بخش‌خصوصی به بهره‌برداری برسد. این دستاورد در حالی محقق شد که کشور در تحریم‌های بی‌سابقه قرار دارد. افتتاح ۲.۲ میلیارد دلار طرح در سال ۹۹ با اشتغال مستقیم ۴۱۰۰ نفر و ۱۵ هزار نفر به‌طور غیرمستقیم هدف‌گذاری شده است. علاوه بر هدف‌گذاری فوق، ایمیدرو به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای بستر کمک به افتتاح یک میلیارد دلار طرح بخش خصوصی در سال ۹۹ را فراهم خواهد کرد.

گوهرسنگ‌ها و سنگ‌های تزئینی

ایمیدرو برای نخستین بار، بهینه‌سازی صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی (گوهرسنگ‌ها) و همچنین سنگ‌های تزئینی را با تشکیل کارگروهی آغاز کرده است. در این میان، سند جامع گوهرسنگ‌ها با همکاری و مشارکت بخش خصوصی و مراکز دانشگاهی تهیه و نهایی شده است. طبق این سند تا سال ۱۴۰۵ اشتغال ۵۰۰ هزار نفری برای حوزه گوهرسنگ‌ها پیش‌بینی شده است. نخستین بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی خرداد امسال با حضور خداداد غریب‌پور، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ارگ جهان‌نمای شهر اصفهان افتتاح شد. مقصد بعدی بازارچه گوهرسنگ‌ها، استان خراسان رضوی و شهر مشهد است.از سوی دیگر پروژه آسیب‌شناسی و برنامه تهیه و اجرای طرح جامع سنگ‌های تزئینی از نیمه بهار امسال توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی (زیرمجموعه ایمیدرو) آغاز شده که هدف آن رفع گلوگاه‌های توسعه صنعت و تسهیل صادرات سنگ‌های تزئینی است.

افزایش سرمایه و توسعه

ایمیدرو استراتژی افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل سود انباشته را باتوجه به نیاز مالی شرکت‌های بزرگ تعریف کرد و از سال گذشته با هدف توسعه این بخش، کلید زد. امسال هم شرکت‌هایی همچون مبارکه، مس، گل‌گهر، چادرملو و… این راهبرد را عملیاتی خواهند کرد. این رویکرد به‌منظور تکمیل و راه‌اندازی طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها و با هدف جهش تولید اجرا می‌شود. در سال گذشته مجموع افزایش سرمایه شرکت‌های بزرگ به مرز ۱۳۷۰۰ میلیارد تومان رسید. امسال مبارکه و مس هر کدام ۱۰۰۰۰ میلیارد تومان، گل‌گهر ۵۲۰۰ میلیارد تومان، چادرملو ۱۲۰۰ میلیارد تومان و خوزستان ۱۳۰۰ میلیارد تومان افزایش سرمایه خواهند داشت.
ایمیدرو از ابتدای سال، استراتژی بومی‌سازی و توسعه ساخت داخل را ابلاغ و اهداف عملیاتی آن را از شرکت‌های زیرمجموعه دریافت کرده و پایش این استراتژی را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. به‌عنوان نمونه شرکت‌های بزرگ، بومی‌سازی ۱۰۰۰ قطعه در امسال را هدف‌گذاری کرده‌اند. شرکت‌های بخش معدن و صنایع معدنی با اجرای برنامه بومی‌سازی قطعات و تجهیزات توانسته‌اند ۵۰۰ میلیون یورو صرفه‌جویی ارزی ایجاد کنند.