حمل‌ونقل، قلب تپنده معدن
بخش معدن و صنایع معدن سال‌ها در اثر فشار تحریم‌ها توان رقابتی چندانی برای حضور در بازارهای صادراتی منطقه یا اروپایی نداشت. امروز با رفع تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام، معدن و صنایع معدنی در ابتدای راهی تازه قرار گرفته که می‌تواند سرنوشت آن را به خوبی رقم زند.
هرچند پل‌های ارتباطی میان بخش معدن ایران با کشورهای خارجی برقرار شده و سرمایه‌گذاران بسیاری از دل اروپا برای فعالیت در این حوزه ابراز تمایل کرده‌اند اما باید به این نکته توجه داشت راهی که معدن را به گلوگاه‌های صادراتی می‌رساند موانع بسیاری به همراه دارد و می‌تواند ورود بخش معدن به بازارهای صادراتی را با مشکلات بسیاری روبه‌رو کند. یکی از موانع موجود در بخش معدن نبود زیرساخت‌های لازمه در حوزه حمل‌ونقل است. این موضوع در سال‌هایی که بازار مواد معدنی از جمله سنگ‌آهن رونق داشت موضوع چندان مهمی تلقی نمی‌شد اما با گذشت زمان و کاهش تقاضا در بازارهای جهانی و تغییر سیاست‌های چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده بازار، سیاست کاهشی را پیش گرفت. در پی کاهش قیمت‌ها در بازارهای جهانی شرکت‌های معدنی بسیاری از دور رقابتی خارج شدند. در چنین بازاری شرکت‌هایی توانستند حیات شرکت خود را حفظ کنند که قیمت تمام شده در تولید را کاهش دهند. یکی از حوزه‌هایی که می‌تواند در کاهش قیمت تمام‌شده موثر باشد کاهش هزینه‌های حمل‌ونقلی است، موضوعی که شرکت‌های بزرگ معدنی دنیا همچون «واله» آن را دنبال کرده و توانستند به نتایج مثبتی دست پیدا کنند. حال در داخل کشور نیز فعالان بخش معدن بارها خواستار کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و توسعه زیرساخت‌ها در این حوزه به‌ویژه حوزه حمل جاده‌ای شده‌اند. حوزه‌ای که در سال‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ کرایه‌ها توانست میزان سود حاصل از معدنکاری را کاهش داده و مشکلات بسیاری را برای فعالان معدنی ایجاد کند. شاید موضوع بارنامه‌ها، استفاده از رانندگان محلی موضوعاتی است که صمت به آن پرداخته باشد. این حوزه‌ها توانسته قلب تپنده معدن، یعنی سیستم حمل‌ونقل را با مشکل همراه کند. امروز با توجه به کاهش قیمت محصولات معدنی در بازارهای جهانی، فعالیت معادنی که فاصله بسیاری با گلوگاه‌های صادراتی دارند را تهی از توجیه اقتصادی کرده است. به همین دلیل فعالان بخش معدن به‌ویژه فعالان بخش خصوصی خواستار توجه هرچه بیشتر دولت به موضوع حمل‌ونقل در بخش معدن شدند. حال باید منتظر ماند تا دولت یازدهم تدبیر خود را در حوزه حمل‌ونقل معدنی نیز به کار گیرد زیرا ایجاد زیرساخت در این حوزه یکی از الزاماتی است که می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را به سوی ایران بکشاند. فراموش نکنیم این موضوع همان‌طور که نیازمند تلاش دولت است، به تعامل بخش خصوصی با مسئولان دولتی نیز نیاز دارد.