معدن و صنایع معدنی، گذر از سختی‌ها

برآمدن روز صنعت و معدن، ضرورتی را ایجاد می کند وضعیت پیش، اکنون و آینده بخش معدن با واکاوی افزون تری نگریسته شود.

برآمدن روز صنعت و معدن، ضرورتی را ایجاد می کند که نگاهی کوتاه به بخش معدن و صنایع معدنی و اقدامات ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) داشته باشیم. این رویداد، روز خجسته ای است که نماد تلاش، فعالیت و سازندگی را همراه خود دارد که نیروی انسانی در صدر آن جای می گیرد.

بخش معدن و صنایع معدنی تا پیش از حدود سه سال پیش- نیمه ۱۳۹۲- وضعیت چندان روشنی برای حرکت به سوی توسعه نداشت و به گفته یکی از بزرگان بخش خصوصی، جسم نیمه جانی بیش نبود. به این دلیل که فرصت های گذشته را از دست رفته می دید و در عین حال بیش از ۳۰ طرح نیمه تمام و معطل نیز روی دست مدیران و مجریان در سراسر کشور باقی گذاشته بود.

به طور طبیعی این امر بازخورد مثبتی نزد افکار عمومی بویژه مردم مناطق معدنی و صنایع معدنی ایجاد نکرده بود.

در آن ایام اولویت ایمیدرو، فعال کردن این طرح ها بود که همه بخش های سنگ آهن، فولاد، آلومینیوم، طلا، سیمان و… را دربرمی گرفت. برخلاف اینکه ایمیدرو در سال ۱۳۹۲ از کمترین امکانات مالی برای فعال کردن طرح ها برخوردار بود اما با همت همه فعالان مدیریتی و اجرایی بخش دولتی و خصوصی، به طور همزمان نقاط ضعف طرح ها شناسایی و راهکارهای مورد نیاز طراحی و تدوین شد و به سرعت به مرحله اجرایی رسید؛ به گونه ای که امروزه این سازمان طرحی از گذشته روی زمین ندارد و همگی در حال اجرا یا در نوبت راه اندازی قرار دارند.

از سوی دیگر در سال های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ نیز افزون بر یک میلیارد دلار سرمایه، جذب پروژه ها شد تا طرح های متعددی در بخش های مختلف راه اندازی شوند.

در خلال انجام این ماموریت، این سازمان برنامه اکتشاف ۲۵۰ هزار کیلومتر مربعی را روی میز گذاشت که در آغاز، حتی از سوی برخی کارشناسان، دشوار و حتی غیرعملی می نمود اما این مهم، از نوار مرزی کشور آغاز و به جنوب شرق، مرکز و دیگر نقاط کشور تسری یافت و نتیجه آن شناسایی ۲۵ پهنه و۳۰۰ محدوده جدید معدنی بود.

در این فرایند کشف ذخایر جدید سنگ آهن، طلا، مس، زغالسنگ، سرب و روی و حتی عناصر نادر خاکی از دستاوردهای نخستین طرح اکتشاف بود که اطلاعات آن در حال تکمیل شدن است و بزودی نتایج بیشتری از کشف ذخایر معدنی برای پیشبرد اهداف توسعه ای منتشر می شود.

نکته قابل توجه در پیاده سازی برنامه اکتشاف، کشف استعدادهای داخلی در زمینه های فنی و مهندسی و اجرا بود که خود گامی مهم در مسیر اقتصاد مقاومتی محسوب می شود و منشا افزایش درآمد و فعالیت های مهندسی و اجرایی است که منافع آنها نیز نصیب اقتصاد کشور می شود.

همچنین استفاده از فناوری و تجارب کشورهای صاحب نام در امور اکتشاف، از دیگر دستاوردهای این برنامه جدید به شمار می آید.

امروزه در حال استفاده از یک فناوری هستیم که ذخایر معدنی را تا عمق ۱۰هزار متری نشان می دهد؛ در حالی که در سال های پیش، فقط امکان بررسی عناصر در عمق چند صد متری را داشتیم.

همچنین انعقاد اسناد همکاری با کشورهای صاحب فناوری و سرمایه، به ارزش ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو که از نتایج سفر رییس جمهوری به دو کشور اروپایی است، از دیگر اقدام هایی به شمار می آید که در کارنامه ایمیدرو به ثبت رسیده است.

در اینجا باید سپاسگذار حمایت های رهبر معظم انقلاب و دولت یازدهم و دستگاه مبتکر دیپلماسی باشیم که اکنون بخش معدن و صنایع معدنی نیز در حال بهره گیری از شرایط ایجاد شده است.

ایمیدرو امسال برنامه گسترده تری برای بخش معدن و صنایع معدنی دارد که راه اندازی طرح هایی به ارزش حدود یک میلیارد و ۱۸۰ میلیون دلار و هچنین تنفیذ قراردادهایی به ارزش بیش از یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار، نمایی کلی از این برنامه است.

نگاهی فشرده و کلی به شرایط پیشین، کنونی و آتی در روز صنعت و معدن در واقع، بیانی برای قدردانی از همه فعالان این بخش در سطوح مختلف تصمیم گیری و اجراست و باید یادآور شد که بدون نیروی انسانی و تدبیر کارآمد، چنین دستاوردهایی عینیت نمی یافت.